ارزیابی و مقایسه سه روش آبیاری در رفیوژهای فضای سبز اصفهان

چکیده امروزه زندگی در شهرهای بدون وجود فضای سبز در اشکال گوناگون آن قابل تصور نمی باشد. مهمترین اثرهای فضای سبز در شهرها، کارکردهای زیست محیطی آن می باشد که شهرها را به عنوان محیط زیست جامعه انسانی معنی دار می کند و با مقابله با اثرهای سوء گسترش صنعت و کاربرد نادرست فناوری ها از یک سو و بالا بردن سطح زیبایی شهرها از سوی دیگر، سبب افزایش کیفیت زیستی شهرها می شود. با توجه به کمبود منابع آبی و لزوم توسعه فضای سبز شهرها، استفاده از روش های نوین آبیاری با کارایی بهتر و راندمان بالاتر امری اجتناب ناپذیر می باشد. موارد فوق لزوم انجام تحقیقاتی در زمینه بررسی کاربرد روش های نوین آبیاری در عرصه های مختلف فضای سبز را نشان می دهد. در این مطالعه سه روش آبیاری شامل آبیاری سطحی، قطره ای و قطره ای زیرسطحی در رفیوژهای فضای سبز شهر اصفهان مورد بررسی قرار گرفت. این تحقیق در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار برای هر یک از روش های آبیاری اجرا گردید. برای این منظور بخشی از رفیوژهای خیابان شیخ مفید در سطح شهر اصفهان و بلوار غدیر در سپاهان شهر به عنوان محل اجرای طرح انتخاب و روش های آبیاری مورد نظر در این محل ها اجرا گردد. پس از اتمام اجرای طرح، آبیاری رفیوژهای مورد نظر از ابتدای اسفندماه 88 آغاز و تا انتهای مهر ماه 89 ادامه داشت. سه روش آبیاری اجرا شده مورد ارزیابی قرار گرفت و پارامترهای یکنواختی و راندمان آبیاری برای هر یک از روش های آبیاری محاسبه گردید. متوسط یکنواختی توزیع آب در ربع پایین و ضریب یکنواختی کریستیانس در آیباری سطحی برای رفیوژهای خیابان شیخ مفید به ترتیب 75 و84 درصد و برای رفیوژهای سپاهان شهر 71 و79 درصد بدست آمد. همچنین راندمان کاربرد آب،نسبت فرونشت عمقی و راندمان نیاز آبی در آبیاری سطحی رفیوژهای شیخ مفید به ترتیب 72، 17، 99 درصد و برای رفیوژهای سپاهان شهر 76، 15، 99 درصد محاسبه گردید. متوسط ضریب یکنواختی کریستیانسن، یکنواختی خروج آب از قطره چکان ها، یکنواختی مطلق خروج آب از قطره چکان و راندمان واقعی کاربرد ربع پایین در سه تکرار سیستم آبیاری قطره ای در رفیوژ محل خیابان شیخ مفید به ترتیب 91، 5/91، 90 و 91 درصد و در محل سپاهان شهر به ترتیب 92، 91، 90 و 91 درصد بدست آمد متوسط ضریب یکنواختی کریستیانسن، یکنواختی خروج آب از قطره چکان ها، یکنواختی مطلق خروج آب از قطره چکان و راندمان واقعی کاربرد ربع پایین در سه تکرار سیستم آبیاری زیرسطحی در رفیوژ خیابان شیخ مفید به ترتیب 92، 87، 5/84، 85 درصد و در رفیوژ محل سپاهان شهر به ترتیب 90، 86، 84، 86 درصد بدست آمد. علاوه بر ارزیابی روش های آبیاری شاخص های رشد رویشی گیاهان در دو نوبت اندازه گیری و تأثیر روش های آبیاری بر این شاخص-ها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این بررسی نشان می دهد که در رفیوژهای خیابان شیخ مفید میزان رشد شاخص های رشد شاخه فرعی 1، رشد شاخه فرعی 2، اندازه سطح برگ درخت توت و رشد طولی برگ نو در روش های آبیاری زیرسطحی و قطره ای اختلاف معنی داری در سطح احتمال 5 درصد با میزان رشد این شاخص ها در روش آبیاری سطحی دارد ولی شاخص درصد جوانه های رشد کرده در سه روش آبیاری با هم اختلاف معنی داری ندارد. همچنین در محل سپاهان شهر شاخص رشد شاخه فرعی 1، رشد شاخه فرعی 2 در درخت توت و رشد طولی برگ نو و رشد طولی زرشک زینتی در روش های آبیاری زیرسطحی و قطره ای اختلاف معنی داری در سطح احتمال 1 درصد با میزان رشد این شاخص ها در روش آبیاری سطحی دارد و در شاخص سطح برگ در درخت توت بین روش آبیاری زیرسطحی و قطره ای با آبیاری سطحی در سطح 5 درصد اختلاف معنی دار می باشد و در شاخص درصد جوانه های رشدکرده اختلاف معنی داری بین سه روش آبیاری مشاهده نشد.